‘’Zlota, Sienne, Sliska, Panska, Maryanska, Sosnova, Zielna, Bagna, Wielka caddelerinde yaşayanlar! Bu caddeleri derhal terk ediniz! Gruplar halinde Twarda boyunca Grybowsky Meydanına doğru ilerleyiniz. Grybowsky Meydanı’nda toplanınız! Yukarıda adları geçen caddeler tam bir saat sonra Alman uçakları tarafından bombardımana tutulacaktır. Tekrarlıyoruz: Yukarıda adları geçen caddeler, tam bir saat sonra Alman uçakları tarafından bombardımana tutulacaklar.’’
Cengiz Dağcı’nın ‘’Ölüm Ve Korku Günleri’’ kitabından bir alıntı yukarıdaki satırlar. Grybowsky Meydanı araştırması yaparken internette karşılaştım yazarla. O günleri yaşamış gibi anlatırken, hayatını merak ettim baktım. Kitabının ön sözünde, ''Bu kitap aslında bayan RK’nın kitabıdır. O yıllarda elini tuttum ve bir daha bırakmadım'' dediği eşidir Regina Kleszko.
Aslında kendisi de o günleri yaşamıştır, hem de mülteci kamplarına kadar. 1919 ‘da Kırım’da bir emirin oğlu olarak doğmuş, 1940’da Sovyet Ordusuna alınmış, 1941’de Almanlara esir düşüp kampa gönderilmiş, savaşın sonlarına doğru Polonyalı bir hemşire ile tanışmış, 1945’te evlenmişler. 1946’da Doğu Avrupalı mültecilerle beraber İngiltere’ye gönderilmişler. Bir çok kitabının yanında, ‘’Anneme Mektuplar’’ kitabıyla 1988’de Türkiye yazarlar Birliği Roman ödülü’nü kazanmış. 2011 yılında Londra’da ölmüş, Kırım’da toprağa verilmiş.
Fotoğraflara gelince, Varşova'da kaldığımız evin bir sokak aşağısı, kitapta adı geçen sokakların tam da ortasında, eskiden yoğun Yahudi yerleşimi olan bir bölge. Bombardıman sonrası dümdüz oldu, ikinci fotoğraftaki gibi. İkinci fotoğraf üç dört sokak daha kuzeyi bu caddenin.
Modern binaların arasında görülen Stalin binası, Sovyetlerin Polonyalıların görmek istemediği armağanı. İçinde sinema, tiyatro, kütüphane, spor kulüpleri, bilimsel enstitüler, üniversite ve müzeler gibi birçok kurumun olduğu, 1955'te yapılan Bilim Ve Kültür Sarayı.
Yorumlar
Yorum Gönder